Bàn về thẩm quyền giải quyết, xét xử vụ án hình sự có bị cáo là người nước ngoài
Bài đăng ngày:3 thg 1, 2012
Bàn về thẩm quyền giải quyết, xét xử vụ án hình sự có bị cáo là người nước ngoài
Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, ngày càng có nhiều người nước ngoài đến Việt Nam để đầu tư, kinh doanh, du lịch, trường hợp họ thực hiện hành vi phạm tội và vi phạm pháp luật tại Việt Nam sẽ bị xử lý theo pháp luật Việt Nam. Trong phạm vi bài viết này, tác giả xin đề cập đến thẩm quyền của Toà án trong việc xét xử vụ án hình sự có người nước ngoài được quy định trong Bộ luật hình sự và bộ luật tố tụng hình sự. Thẩm quyền của Toà án trong giải quyết vụ án hình sự là quyền xem xét, giải quyết các vụ án và quyền hạn khi ban hành các quyết định, bản án khi xem xét giải quyết, xét xử các vụ án đó theo thủ tục tố tụng hình sự. Việc xác định chính xác, khoa học thẩm quyền của Toà án tránh được sự chồng chéo khi thực hiện nhiệm vụ giữa các đơn vị Toà án với nhau, đảm bảo giải quyết vụ án đúng chức năng nhiệm vụ được quy định trong luật. Như vậy, người nước ngoài phạm tội ở Việt Nam được hiểu là người không có quốc tịch, người có nhiều quốc tịch nhưng không mang quốc tịch Việt Nam hoặc người không mang quốc tịch Việt Nam mà thời điểm phạm tội đang ở trên phạm vi lãnh thổ nước Việt Nam. Theo Điều 5 Bộ luật hình sự quy định : Bộ luật hình sự được áp dụng đối với mọi hành vi phạm tội thực hiện trên lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trừ trường hợp người nước ngoài thuộc đối tượng hưởng các quyền miễn trừ ngoại giao hoặc quyền ưu đãi, miễn trừ về lãnh sự, các điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết. Về quy định Thẩm quyền của Toà án theo lãnh thổ theo bộ luật tố tụng hình sự Thẩm quyền theo lãnh thổ để giải quyết, xét xử vụ án hình sự có yếu tố nước ngoài được quy định tại khoản 2 Điều 171 BLTTHS: "Bị cáo phạm tội ở nước ngoài nếu xét xử ở Việt Nam thì do Toà án nhân dân cấp tỉnh nơi cư trú cuối cùng của bị cáo ở trong nước xét xử. Nếu không xác định được nơi cư trú cuối cùng ở trong nước của bị cáo thì tuỳ trường hợp, Chánh án Toà án nhân dân tối cao ra quyết định giao cho Toà án nhân dân thành phố Hà Nội hoặc Toà án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh xét xử. Bị cáo phạm tội ở nước ngoài, nếu thuộc thẩm quyền xét xử của Toà án quân sự thì do Toà án quân sự cấp quân khu trở lên xét xử theo quyết định của Chánh án Toàán quân sự trung ương". Bộ Luật tố tụng Hình sự cũng quy định rõ về thẩm quyền của Toà án khi tội phạm thực hiện hành vi phạm tội trên tàu bay, tàu biển nhưng chưa quy định cụ thể Toà án cấp nào có thẩm quyền giải quyết vụ án người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ Việt Nam Hiện nay, theo thực tế thì khi xét xử bị cáo là người Việt Nam phạm tội ở nước ngoài, người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ Việt Nam đều được Toà án cấp tỉnh giải quyết xét xử, bởi khi giải quyết, xét xử vụ án có nhiều vấn đề phức tạp như: liên quan đến yếu tố ngoại giao, liên quan đến xác định chính xác nhân thân của người phạm tội, về bồi thường trách nhiệm dân sự (nếu có) và các vấn đề khác trong vụ án hình sự... cần phải thu thập, thi hành ở nước ngoài. Nhưng do Bộ luật tố tụng hình sự chưa quy định về thẩm quyền toà án cấp nào nên có nhiều vướng mắc, lúng túng khi thụ lý, giải quyết bởi chưa có căn cứ để áp dụng và chưa có điều luật cụ thể. Vấn đề này chưa có thông tư hướng dẫn khi giải quyết loại án này. Quan điểm về hướng hoàn thiện pháp luật: Cần quy định thành 01 điều luật cụ thể trong Bộ luật tố tụng hình sự về thẩm quyền của Toà án khi giải quyết xét xử vụ án hình sự có bị cáo là người nước ngoài. Thông thường, khi giải quyết vụ án hình sự, Toà án sẽ giải quyết luôn phần trách nhiệm dân sự (nếu có). Theo quy định tại Điều 33 Bộ luật tố tụng dân sự thì vụ án có yếu tố nước ngoài (đương sự ở nước ngoài, tài sản ở nước ngoài, cần phải uỷ thác tư pháp cho cơ quan Lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài) thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án cấp tỉnh. Dẫn chiếu đến quy định của Bộ luật tố tụng dân sự, thì thẩm quyền xét xử vụ án hình sự có bị cáo là người nước ngoài chịu trách nhiệm dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp tỉnh. Do đó, theo quan điểm của tác giả thì nên giao cho Toà án nhân dân cấp tỉnh giải quyết các vụ án hình sự có bị cáo là người nước ngoài là phù hợp và có cơ sở. Cần quy định thành 01 điều luật cụ thể trong Bộ luật tố tụng hình sự về thẩm quyền của Toà án khi giải quyết xét xử vụ án hình sự có bị cáo là người nước ngoài. Trên đây là quan điểm của tác giả đối với thẩm quyền giải quyết, xét xử các vụ án hình sự có bị cáo là người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ Việt Nam, hiện nay chưa có quy định. Kính mong quý bạn đọc quan tâm trao đổi.
Tags:
totunghinhsu
Đọc báo online(8)
Click vào xem 
Ý kiến bạn đọc [ 0 ]
Ý kiến của bạn
- Từ ngày 14/08/2011 để tránh Spam do vậy Comment nặc danh xẽ bị khóa
- Hãy viết bằng tiếng Việt có dấu để mọi người dễ đọc hơn!
- Mọi thắc mắc, gợi ý hoặc bình luận xin chia sẻ bên dưới hoặc Gửi thư hay Báo lỗi
- Các bạn có thể mã hóa Code TẠI ĐÂY
Thank You!